"Биогаз энергетикасы және органикалық ауыл шаруашылығы"
Халықаралық жасыл технологиялар және инвестициялық жобалар орталығы (IGTIC) Германияның Биогаз және биогаз энергетикасы халықаралық құзыреттілік орталығымен бірлесіп "Биогаз энергетикасы және органикалық ауыл шаруашылығы" тақырыбында онлайн форматта вебинар өткізді.
Қазақстандық ауыл шаруашылығы секторын талдау биогаз технологиялары экономикалық тұрғыдан ақталып қана қоймай, сонымен қатар ҚР Ауыл шаруашылығын қарқынды дамыту үшін жағдай жасай алатынын, аграрлық-өнеркәсіптік кешен қалдықтары мен жоғары сапалы органикалық тыңайтқыштар өндірісі проблемасын шеше алатынын көрсетеді. Қазіргі уақытта әлемде экологияға зиян келтірмей органикалық қалдықтардан энергия алуға мүмкіндік беретін биотехнологиялардың дамуын зерттеуді жалғастыруда.
Вебинар жұмысына мемлекеттік органдардың, салалық қауымдастықтардың, институттар мен университеттердің, энергетикалық және электр желілік компаниялардың өкілдері қатысты. Негізгі спикер болып Биогаз және биогаз энергетикасының Халықаралық құзыреттілік орталығының (IBBK, Германия) Бас директоры және аға сарапшы кеңесшісі Михаэль Кеттнер сөз сөйледі, ол биогаз энергетикасын дамытудағы Германия тәжірибесімен бөлісті. Айта кетейік, Германия биогаз өндірісі бойынша әлемдік көшбасшылардың бірі болып табылады. 1992 жылы Германияда 139 қондырғы басым болды және бұл сан жыл сайын артып келеді. Биогаз энергетикасының артықшылығы, ең алдымен, экологиялық қауіпсіздік және органикалық тыңайтқыштарды өндіру мүмкіндігі болып табылады.
Қазақстан үшін органикалық заттарды қолданудың бұл тақырыбы өзекті болып табылады. 2015 жылғы 27 қарашада Қазақстан Республикасында "Органикалық өнім өндіру туралы" ҚР Заңы қабылданды, ол топырақты ұтымды пайдалануды қамтамасыз етуге, дұрыс тамақтануды қалыптастыруға және қоршаған ортаны қорғауға жәрдемдесуге бағытталған органикалық өнім өндірудің құқықтық, экономикалық, әлеуметтік және ұйымдастырушылық негіздерін айқындады. Барлық өңірлік электр желілік компаниялар (ӨЭК) үшін ынталандырушы реттеуді енгізу жөніндегі жоспарларға байланысты.
Осы Вебинар алдына қойған міндеттердің бірі — Қазақстанға органикалық өнімге сұраныс пен ұсынысты қалыптастыру және тиісті заңнамалық-техникалық базаны құру болып табылады. Қазақстанда органикалық өндірістің дамуы белсенді қалыптасу сатысында. Қазіргі уақытта халықаралық стандарттар бойынша сертификатталған 30-ға жуық өндіруші бар, оларға органикалық өнім өндіруге игерілген 300 мың гектардан астам жер тиесілі. Қазіргі уақытта бұл өндіріс ең алдымен экспортқа бағытталған, бірақ қажетті жағдайлар жасалған кезде Қазақстан өз ішкі нарығы үшін де өнім шығара алады.
Алайда, бүгінде қазақстандық фермерлерге Органикалық ауыл шаруашылығының артықшылықтарын толық пайдалануға кедергі келтіретін бірқатар кедергілер бар.
IGTIC жанындағы Ғылыми-технологиялық даму кеңсесінің және ҒТК бас сарапшысы Олег Архипкин өз сөзінде бүгінгі таңда осы саладағы заңнама органикалық өнімді тұтынушыларды субсидиялау бөлігінде толықтырулар енгізуді талап ететінін атап өтті, атап айтқанда:
1) субсидиялау бағдарламасы бойынша: органикалық тыңайтқыштарды минералды тыңайтқыштармен теңестіру;
2) отандық органикалық тыңайтқыштарды өндірушілерді субсидиялау бағдарламасына енгізу;
3) органикалық тыңайтқыштарды пайдалану есебінен ұзақ мерзімді негізде топырақтың құнарлылығын қалпына келтіру және арттыру;
4) кәсіпорынның биогаз зауыттары мен өзге де қайта өңдеу қалдықтарын қоқыс полигондарына және органикалық қалдықтарды көмуге теңестіру.
Нәтижесінде органикалық тыңайтқыштарды субсидиялау есебінен:
• фермерлерде органикалық тыңайтқыштарды жеңілдікпен сатып алу мүмкіндігі пайда болады, бұл егіс алқаптары мен өнім сапасын арттырады, сондай-ақ қалпына келтірілген (қалпына келтірілген) топырақ мөлшерін арттырады.
* қазақстандық органикалық тыңайтқыш өндірушілерді ынталандырады.
* өнім өндірушілерге қоршаған ортаға зиян келтірмей, өз қалдықтарын дұрыс және уақытында кәдеге жаратуға мүмкіндік береді.
Вебинар модераторы, IGTIC жанындағы ғылыми-технологиялық даму және ҒТК Кеңсесінің Басшысы Гүлбазар Медиева Қазақстанда органикалық ауыл шаруашылығын ілгерілету тұрғысынан биогаз энергетикасын дамыту рентабельді және үш есе пайда әкелетінін атап өтті: қоршаған орта үшін, фермерлер үшін және Халық денсаулығы үшін, ол спикерлер мен қонақтарға белсенді қатысқаны үшін алғыс айтып, аталған вебинарлардың IGTIC онлайн-алаңында тұрақты негізде өткізілетін мәлімдеді.
Қатысушылардың презентациясы:
Қазақстанның органикалық ауыл шаруашылығы бөлігіндегі заңнамасы
German experiences in the development of Biogas – Technology – Sustainability, Trends and Examples